Nám: Nguyên nhân, giai đoạn hình thành, phương pháp điều trị 

Nám da có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và ảnh hưởng không nhỏ đến thẩm mỹ, chất lượng cuộc sống, sự tự tin của mỗi người. Để điều trị hiệu quả, việc hiểu rõ nguyên nhân, cơ chế hình thành và các phương pháp điều trị phù hợp là vô cùng quan trọng.

Các loại nám da thường gặp

Hiện nay, nám da chủ yếu được chia thành 4 loại chính, mỗi loại có đặc điểm và nguyên nhân hình thành khác nhau.

Nám mảng: Nám xuất hiện dưới dạng các mảng lớn, thường ở hai bên má, trán, cằm, đặc biệt phổ biến ở phụ nữ mang thai hoặc sử dụng thuốc tránh thai. Nám này liên quan đến thay đổi hormone.

Nám dạng tàn nhang: Những đốm nâu nhỏ, xuất hiện nhiều ở vùng da tiếp xúc với ánh nắng, thường gặp ở người có làn da sáng. Nám này chủ yếu do tác động của tia UV.

Nám sâu: Nám đậm màu, có kích thước lớn, thường xuất hiện ở các vùng da tiếp xúc với ánh nắng lâu dài như tay, mặt. Nám này thường liên quan đến lão hóa và tổn thương da do tia UV tích lũy.

Nám hỗn hợp: Là sự kết hợp của nhiều loại nám, vừa có mảng lớn lại vừa có các đốm nhỏ, xuất hiện đồng thời do nhiều yếu tố như hormone, di truyền, ánh nắng mặt trời.

Nám da ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của mỗi người

Nguyên nhân gây nám da

Nám hình thành do các yếu tố sau: Yếu tố di truyền, rối loạn nội tiết, ánh sáng, các yếu tố môi trường, các tổn thương nội mô.

1. Yếu tố di truyền

Nếu trong gia đình có người bị nám, khả năng mắc nám của bạn sẽ cao hơn. Các gen liên quan đến sản xuất melanin, chất sắc tố quyết định màu da, có thể làm tăng hoặc giảm khả năng hình thành nám. 

2. Rối loạn nội tiết

Rối loạn nội tiết, đặc biệt là thay đổi hormone trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra nám da. Sự thay đổi hormon có thể xảy ra trong các giai đoạn như mang thai, sử dụng thuốc tránh thai, trong giai đoạn tiền mãn kinh. Trong thời gian mang thai, mức độ estrogen và progesterone thay đổi mạnh mẽ, khiến lượng melanin sản sinh nhiều hơn, dẫn đến xuất hiện của nám da. Các rối loạn nội tiết khác như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng có thể là nguyên nhân gây nám, vì tình trạng này gây ra sự mất cân bằng hormon trong cơ thể, từ đó làm tăng sự sản xuất melanin.

3. Ánh sáng

Tia UV từ ánh nắng mặt trời là một trong những tác nhân chủ yếu gây ra nám da. Khi da tiếp xúc với tia UV, các tế bào melanocytes (tế bào sản xuất melanin) kích thích sản xuất melanin để bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng. Tuy nhiên, khi quá trình này xảy ra một cách không kiểm soát, melanin tích tụ trên các vùng da nhất định, tạo thành những đốm nâu hoặc nám. Điều này giải thích tại sao nám da thường xuất hiện vào mùa hè hoặc khi người ta tiếp xúc nhiều với ánh nắng mà không có biện pháp bảo vệ như kem chống nắng.

4. Các yếu tố môi trường

Các yếu tố môi trường như ô nhiễm không khí, khói bụi, hóa chất từ mỹ phẩm hay các tác nhân gây kích ứng khác cũng có thể góp phần gây nám da. Ô nhiễm không khí có thể làm tăng quá trình oxy hóa trong tế bào da, khiến da trở nên nhạy cảm hơn và dễ bị tổn thương. 

5. Các tổn thương nội mô

Tổn thương nội mô (tổn thương ở mức độ tế bào) có thể xảy ra do các yếu tố như viêm da, mụn trứng cá, hoặc các vết thương da chưa được điều trị đúng cách. Khi da bị tổn thương, quá trình phục hồi có thể gây kích thích sản xuất melanin một cách quá mức. Điều này dẫn đến tình trạng tăng sắc tố tại những khu vực bị tổn thương, tạo thành những vết nám hoặc tàn nhang. Các tổn thương này có thể đến từ các thủ thuật thẩm mỹ không đúng cách như lột tẩy hóa học hoặc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có tính chất tẩy mạnh.

Mục tiêu của điều trị nám da mặt

Mục tiêu điều trị nám da mặt chủ yếu là làm giảm và loại bỏ các đốm sắc tố (nám) trên da, giúp phục hồi làn da sáng mịn, đều màu. Cụ thể bao gồm:

1. Đào thải và loại bỏ sắc tố ra khỏi lớp sừng

Một trong những mục tiêu quan trọng trong điều trị nám là loại bỏ sắc tố melanin dư thừa nằm sâu trong lớp sừng của da. Lớp sừng là tầng da ngoài cùng, nơi các tế bào da chết và sắc tố melanin tích tụ. Việc áp dụng các phương pháp như lột da hóa học (chemical peel), laser, hay các liệu pháp làm sáng da có thể giúp kích thích sự tái tạo da, đẩy lùi sắc tố melanin và cải thiện sự đều màu cho da. Đồng thời, các phương pháp này còn giúp loại bỏ các tế bào chết, thúc đẩy quá trình tái tạo da mới, tạo điều kiện cho các tế bào da khỏe mạnh phát triển.

2. Giảm sản sinh sắc tố

Melanin là sắc tố quyết định màu sắc của da, nhưng khi sản xuất quá mức, melanin sẽ tạo ra những đốm nâu hoặc nám da không đều màu. Các phương pháp điều trị như sử dụng kem bôi chứa hydroquinone, arbutin, hoặc các thành phần có khả năng ức chế enzyme tyrosinase giúp làm giảm sự hình thành sắc tố. Bên cạnh đó, việc bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời bằng kem chống nắng cũng rất quan trọng, vì tia UV là một trong những tác nhân kích thích sản sinh melanin.

Mục tiêu của trị nám là loại bỏ sắc tốmelanin dư thừa nằm sâu trong lớp sừng của da

3. Cân bằng nội tiết và chống các tác nhân gây oxy hóa

Nám da không chỉ do tác động của ánh nắng mà còn bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi sự thay đổi hormone trong cơ thể, đặc biệt trong các giai đoạn mang thai, sử dụng thuốc tránh thai hoặc khi cơ thể trải qua sự thay đổi hormone lớn. Để điều trị nám hiệu quả, một mục tiêu quan trọng là cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, giúp giảm thiểu sự thay đổi hormon và ngăn ngừa sự hình thành nám. Bên cạnh đó, việc chống lại các tác nhân gây oxy hóa (như khói bụi, ô nhiễm, stress, hay sự lão hóa tự nhiên của da) cũng đóng vai trò quan trọng. Các chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E, các thành phần từ thiên nhiên (như trà xanh, niacinamide) có thể giúp bảo vệ da khỏi sự phá hủy của gốc tự do và làm sáng da, ngăn ngừa sự xuất hiện của nám.

4. Ổn định hệ mạch máu và các phản ứng nội mô

Da của chúng ta có một hệ mạch máu rất phức tạp, sự thay đổi hay tổn thương của hệ mạch này có thể dẫn đến các tình trạng như viêm da, đỏ mặt hoặc kích ứng da. Việc ổn định hệ mạch máu và giảm các phản ứng viêm là rất quan trọng trong quá trình điều trị nám, vì những phản ứng viêm này có thể làm tình trạng nám trở nên nghiêm trọng hơn. 

5. Phục hồi hàng rào bảo vệ và duy trì tình trạng ổn định của da

Một yếu tố quan trọng trong điều trị nám là phục hồi và duy trì hàng rào bảo vệ da. Hàng rào bảo vệ da đóng vai trò như một “lá chắn” giúp ngăn ngừa các tác nhân gây hại từ môi trường xâm nhập vào sâu trong da, đồng thời giữ ẩm và cung cấp dưỡng chất cho da. Khi hàng rào bảo vệ da bị suy yếu, da dễ bị tổn thương, kích ứng và tình trạng nám cũng dễ tái phát. Các liệu pháp dưỡng ẩm sâu, sử dụng các sản phẩm phục hồi da có chứa ceramides, axit hyaluronic, hay các thành phần phục hồi khác sẽ giúp da khỏe mạnh hơn, tăng khả năng chống lại các tác nhân từ bên ngoài và duy trì sự ổn định lâu dài.

Các giai đoạn hình thành nám

Quá trình hình thành nám da không diễn ra một cách đột ngột mà trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Dưới đây là các giai đoạn cơ bản trong quá trình hình thành nám da:

1. Giai đoạn khởi phát

Trong giai đoạn đầu tiên này, các yếu tố tác động bên ngoài như ánh sáng mặt trời (tia UV), sự thay đổi hormon (như trong thai kỳ, sử dụng thuốc tránh thai hoặc tiền mãn kinh), hay các tác nhân từ môi trường (ô nhiễm, khói bụi, căng thẳng) bắt đầu kích thích da. Khi da tiếp xúc với các yếu tố này, các tế bào melanocytes (tế bào sản xuất melanin) trong lớp biểu bì của da nhận tín hiệu và bắt đầu sản sinh melanin – sắc tố quyết định màu sắc da.

Mặc dù cơ thể sản xuất melanin để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, nhưng trong một số trường hợp, quá trình này có thể mất kiểm soát. Lượng melanin sản sinh trong giai đoạn này chưa đủ để gây ra vết nám rõ rệt, nhưng là bước đầu tiên dẫn đến các đốm nám sau này.

2. Giai đoạn tích tụ melanin

Sau khi melanin được sản xuất, nó di chuyển từ các tế bào melanocytes vào các tế bào da khác trong lớp biểu bì. Khi quá trình sản xuất melanin diễn ra quá mức và không đồng đều, melanin tích tụ lại tại các vùng da cụ thể, đặc biệt là ở những vùng dễ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, như mặt, cổ, tay và vai.

Trong giai đoạn này, các vết nám vẫn có thể rất nhỏ và mờ nhạt, khó nhận thấy bằng mắt thường, nhưng sự tích tụ melanin tiếp tục diễn ra ở các vùng này. Các yếu tố như việc tiếp xúc lâu dài với ánh nắng mà không bảo vệ da bằng kem chống nắng s làm tăng mức độ melanin sản sinh và sự tích tụ, dần dần làm các vết nám trở nên rõ rệt hơn.

3. Giai đoạn phát triển và biểu hiện rõ rệt

Khi melanin tiếp tục tích tụ, các vết nám bắt đầu hiện rõ và có thể nhận thấy được bằng mắt thường. Đây là giai đoạn các đốm sắc tố trên da trở nên đậm màu và có thể xuất hiện với hình dạng, kích thước khác nhau. Vùng da bị nám có thể trở nên tối màu hơn, đặc biệt là các vùng có mật độ melanocytes cao, như hai bên má, vùng trán, cằm, hoặc trên mũi.

Trong giai đoạn này, nám có thể xuất hiện dưới dạng các đốm nhỏ, tàn nhang hoặc mảng lớn. Các yếu tố như sự thay đổi hormone (trong thai kỳ, sử dụng thuốc tránh thai, hay do tuổi tác) có thể làm tình trạng nám trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu không có sự can thiệp và điều trị kịp thời, các vết nám có thể trở thành một phần cố định của làn da.

Hình ảnh khách hàng bị nám lâu năm biểu hiện rõ rệt trên da

4. Giai đoạn tái phát và lặp lại

Nám da có thể tái phát hoặc trở lại sau khi đã được điều trị nếu không có sự bảo vệ đúng cách. Trong giai đoạn này, ngay cả khi đã áp dụng các biện pháp điều trị như dùng thuốc, liệu pháp laser hay hóa chất để làm mờ vết nám, các yếu tố như tiếp xúc lại với ánh sáng mặt trời, thay đổi hormone hoặc căng thẳng sẽ làm cho nám quay lại.

Một số trường hợp, nám có thể trở thành tình trạng mãn tính, xuất hiện lại sau một thời gian ngắn điều trị. Việc không duy trì các biện pháp bảo vệ da sau điều trị, như sử dụng kem chống nắng hàng ngày, sẽ khiến cho tình trạng nám dễ tái phát và thậm chí trở nên nặng nề hơn.

5. Giai đoạn duy trì và phòng ngừa

Đây là giai đoạn quan trọng sau khi đã điều trị nám thành công, khi các vết nám được làm mờ đi và làn da bắt đầu có sự cải thiện. Tuy nhiên, để duy trì hiệu quả lâu dài và ngăn ngừa nám tái phát, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa:

• Sử dụng kem chống nắng hàng ngày
• Chế độ ăn uống hợp lý
• Giảm căng thẳng và duy trì sức khỏe nội tiết:

Các phương pháp trị nám tối ưu nhất hiện nay

Phương pháp trị nám hiệu quả cao bao gồm:

1. Công nghệ Laser

Sử dụng năng lượng ánh sáng để tác động vào các lớp da bị nám. Công nghệ này hoạt động dựa trên nguyên lý hấp thụ melanin. Các tia laser có bước sóng cụ thể được thiết kế để xuyên qua lớp biểu bì và phá vỡ các hắc sắc tố melanin tích tụ.

Ưu điểm: 

• Hiệu quả nhanh chóng, làm mờ nám chỉ sau vài buổi điều trị.
• Kích thích sản sinh collagen, giúp da trở nên săn chắc và mịn màng hơn.
• An toàn với hầu hết các loại da

Hình ảnh khách hàng trị nám công nghệ Laser

2. Mesotherapy

Mesotherapy là phương pháp đưa các dưỡng chất, vitamin, chất chống oxy hóa trực tiếp vào lớp trung bì của da thông qua kỹ thuật vi kim hoặc kim tiêm siêu nhỏ. Phương pháp này giúp cung cấp dưỡng chất trực tiếp cho vùng da bị nám, đồng thời ức chế sự sản sinh melanin.

Ưu điểm: 

• Tăng hiệu quả làm sáng da và cải thiện màu da nhờ các dưỡng chất tập trung vào vùng điều trị.
• Kích thích tuần hoàn máu và tái tạo da, giúp da khỏe mạnh từ bên trong.
• Phù hợp với các trường hợp nám mới hình thành hoặc nám nhẹ.

Khách hàng đang điều trị nám công nghệ Mesotherapy

3. Công nghệ siêu âm tần số kép

Đây là một công nghệ mới, sử dụng sóng siêu âm với hai tần số khác nhau để thâm nhập sâu vào da, giúp làm mờ sắc tố nám từ gốc. Công nghệ này không chỉ làm sáng da mà còn cải thiện độ đàn hồi và thúc đẩy quá trình tái tạo da.

Ưu điểm: 

• Không gây đau, không xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh.
• Tác động kép giúp làm sáng da và tăng cường dưỡng chất sâu vào lớp hạ bì.
• Phù hợp với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm.

Hình ảnh khách hàng trị nám công nghệ siêu âm tần số kép

4. Medicin

Dược phẩm trị nám là một lựa chọn phổ biến, đặc biệt cho các trường hợp nám ở mức độ nhẹ đến trung bình. Các loại thuốc này thường chứa các hoạt chất như hydroquinone, axit azelaic, hoặc arbutin, giúp ức chế sự sản sinh melanin và làm sáng da.

Ưu điểm: 

• Tiện lợi, dễ sử dụng tại nhà.
• Hiệu quả rõ rệt khi sử dụng đúng cách và kết hợp với kem chống nắng.
• Giá thành phù hợp hơn so với các phương pháp công nghệ cao.

5. Dược mỹ phẩm

Dược mỹ phẩm là sự kết hợp giữa mỹ phẩm và các hoạt chất dược liệu, giúp điều trị nám một cách nhẹ nhàng và cải thiện tổng thể làn da. Các sản phẩm này thường chứa các thành phần như vitamin C, niacinamide, axit tranexamic, và retinol.

Ưu điểm: 

• An toàn, phù hợp với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm.
• Có thể sử dụng lâu dài để duy trì kết quả điều trị nám.
• Ngoài làm mờ nám, còn cải thiện các vấn đề khác của da như lão hóa, mất độ đàn hồi.

Dược mỹ phẩm hỗ trợ trị nám hiệu quả

Kết quả trị nám của khách hàng sau liệu trình tại Phòng khám

 

 

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp thông tin về nguyên nhân, cơ chế hình thành cũng như phương pháp điều trị hiệu quả. Do đó, ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ nám da, người bệnh nên nhanh chóng tìm đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được thăm khám, điều trị kịp thời.

Tại Hệ thống Phòng Khám Da Liễu Hà Nội với đầu tư đồng bộ về trang thiết bị máy móc hiện đại, đội ngũ bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm đã điều trị thành công và nhận được nhiều phản hồi từ phía khách hàng. Nên khách hàng hoàn toàn điều trị tại đây, Nếu bạn bị nám da cần loại bỏ tận gốc với chi phí hợp lý vui lòng gọi 0834.559.866 để được hỗ trợ nhanh nhất.