Phân biệt các loại mụn và cách điều trị hiệu quả

Mụn trứng cá không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng gây mất thẩm mỹ, tự ti cho cả nam và nữ. Mỗi loại mụn có những đặc điểm nhận diện và phương pháp điều trị riêng biệt. Do đó, việc phân loại đúng các loại mụn thường gặp là rất quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả nhất.

Khái quát chung về mụn

Mụn là những nốt có kích thước khác nhau, nổi cộm trên da. Đây là kết quả của tình trạng bít tắc lỗ chân lông kết hợp với bã nhờn, tế bào chết lâu ngày tích tụ trên da. Mụn thường xuất hiện ở các vị trí như mặt, cổ, ngực, lưng, bả vai, mông…

Mụn có những đặc điểm khác nhau có thể viêm hoặc không viêm. Tình trạng mụn có thể xuất hiện cả nam và nữ, đặc biệt ở giai đoạn tuổi dậy thì, thời kỳ mãn kinh, trong chu kỳ kinh nguyệt,…

Phân loại các loại mụn thường gặp

Dưới đây là tổng hợp các loại mụn thường gặp và những nguyên nhân, dấu hiệu cụ thể để bạn đọc tham khảo.

1. Mụn mủ

Mụn mủ là một loại mụn có chứa mủ bên trong. Mụn mủ có đặc điểm nhận diện dễ dàng nhờ phần đầu chứa dịch mủ, có màu trắng hoặc vàng.

Đặc điểm của mụn mủ

Kích thước: Mụn mủ có thể có kích thước từ nhỏ đến lớn, khoảng 1-3mm

Vị trí: Mụn mủ thường xuất hiện ở những vùng da có nhiều tuyến bã nhờn như mặt, lưng, ngực, hoặc vai.

Màu sắc: Phần trung tâm của mụn có màu trắng hoặc vàng do chứa mủ, xung quanh là viền đỏ, chứng tỏ có sự viêm nhiễm.

Cảm giác: Mụn mủ có thể gây đau hoặc sưng tấy ở khu vực bị mụn.

Nguyên nhân gây mụn mủ

Tắc nghẽn lỗ chân lông: Khi bã nhờn và tế bào chết tắc nghẽn trong lỗ chân lông tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến viêm nhiễm.

Vi khuẩn Propionibacterium acnes: Loại vi khuẩn này thường xuất hiện trên da và có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn nếu phát triển mạnh.

Hormonal imbalance: Sự thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, hoặc trong thời kỳ mang thai có thể kích thích sự sản xuất bã nhờn, làm gia tăng nguy cơ hình thành mụn mủ.

Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp: Các sản phẩm mỹ phẩm chứa thành phần gây tắc nghẽn lỗ chân lông hoặc gây kích ứng da có thể làm xuất hiện mụn mủ.

Hình ảnh khách hàng bị mụn mủ

2. Mụn viêm

Mụn viêm là tình trạng mụn sưng viêm, cứng, có chứa mủ màu trắng hoặc vàng bên trong và gây đau nhức. Mụn viêm thường gây đau đớn, sưng đỏ và có thể tạo thành các nốt mụn lớn, khó chịu. Đây là một trong những dạng mụn nghiêm trọng, có thể dẫn đến sẹo nếu không được điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây mụn viêm

Tắc nghẽn lỗ chân lông: Khi bã nhờn, tế bào chết và vi khuẩn tích tụ trong lỗ chân lông, gây viêm nhiễm.

Vi khuẩn Propionibacterium acnes: Vi khuẩn này thường sống trên da và có thể gây ra phản ứng viêm khi chúng xâm nhập vào các lỗ chân lông tắc nghẽn.

Hormonal imbalance: Thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc stress có thể kích thích tuyến bã nhờn sản xuất nhiều dầu, dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông.

Mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da: Các sản phẩm có thành phần gây tắc nghẽn lỗ chân lông hoặc gây kích ứng có thể làm tăng khả năng hình thành mụn viêm.

Chế độ ăn uống không lành mạnh: Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều đường và thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tình trạng mụn viêm trầm trọng hơn.

Căng thẳng (stress): Căng thẳng có thể làm tăng sự sản xuất cortisol, một loại hormone gây tăng tiết bã nhờn, dẫn đến mụn.

Hình ảnh khách hàng bị mụn viêm, da nhiễm corticoid nặng

3. Mụn sần

Mụn sần là loại mụn không nổi rõ lên bề mặt da mà tạo thành những nốt sần, cảm giác thô ráp khi chạm vào.

Đặc điểm của mụn sần

Không viêm: Mụn sần thường không có màu đỏ hoặc mủ, không sưng tấy mà chỉ tạo cảm giác cứng và gồ ghề dưới da.

Khó nhận thấy: Mụn sần có thể không nổi lên bề mặt da mà ẩn dưới da, khiến da trở nên không mịn màng.

Vị trí: Mụn sần thường xuất hiện ở vùng trán, mũi, cằm (vùng T), hoặc má.

Nguyên nhân gây mụn sần:

Tắc nghẽn lỗ chân lông: Bã nhờn và tế bào chết không thể thoát ra ngoài, tạo thành mụn ẩn.

Hormonal imbalance: Thay đổi nội tiết tố, đặc biệt trong giai đoạn dậy thì, kinh nguyệt, mang thai, hoặc do căng thẳng có thể kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, dẫn đến tắc nghẽn.

Sử dụng sản phẩm không phù hợp: Các mỹ phẩm có thành phần gây tắc nghẽn lỗ chân lông hoặc da không được làm sạch đúng cách có thể gây mụn sần.

Hình ảnh minh họa da mặt bị mụn sần

4. Mụn đầu đen

Mụn đầu đen là một loại mụn không viêm, phần đầu của mụn có màu đen hoặc nâu, vì tiếp xúc với không khí và oxy hóa bã nhờn trong lỗ chân lông.

Đặc điểm của mụn đầu đen:

Màu sắc: Phần đầu của mụn có màu đen hoặc nâu do quá trình oxy hóa của bã nhờn khi tiếp xúc với không khí.

Vị trí: Mụn đầu đen thường xuất hiện ở các khu vực có nhiều tuyến bã nhờn như vùng chữ T (trán, mũi, cằm), má, hoặc cằm.

Không viêm: Mụn đầu đen không gây sưng đỏ hay đau đớn. Tuy nhiên, chúng có thể gây mất thẩm mỹ và làm da không đều màu.

Nguyên nhân gây mụn đầu đen

Tắc nghẽn lỗ chân lông: Mụn đầu đen hình thành khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi bã nhờn, tế bào chết và các tạp chất như bụi bẩn. Khi hỗn hợp này tiếp xúc với không khí, phần đầu của mụn sẽ bị oxy hóa và có màu đen.

Sản xuất dầu quá mức: Các tuyến bã nhờn sản xuất quá nhiều dầu, đặc biệt ở vùng da dầu như trán, mũi và cằm, có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến mụn đầu đen.

Thay đổi nội tiết tố: Những thay đổi về nội tiết tố, chẳng hạn như trong giai đoạn dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, hoặc mang thai, có thể kích thích các tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, làm tăng nguy cơ tắc nghẽn lỗ chân lông.

Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp: Các sản phẩm trang điểm, kem dưỡng hoặc kem chống nắng có thể chứa thành phần gây tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến hình thành mụn đầu đen.

Chế độ ăn uống: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều đường và thực phẩm có chỉ số glycemic cao có thể làm tăng nguy cơ mụn đầu đen và các vấn đề về da.

Hình ảnh da mặt bị mụn đầu đen

5. Mụn ẩn

Mụn ẩn là loại mụn không nổi rõ lên bề mặt da mà ẩn sâu bên dưới lớp da. Mụn ẩn thường khiến da trở nên thô ráp, sần sùi, đôi khi có thể cảm nhận được khi sờ vào nhưng lại không thấy rõ bằng mắt thường. Mụn ẩn là giai đoạn đầu của các loại mụn khác như mụn đầu đen, mụn đầu trắng, hoặc mụn viêm.

Đặc điểm của mụn ẩn:

Không nổi lên bề mặt: Mụn ẩn không có đầu mụn hoặc không có màu sắc rõ rệt.

Thay vào đó, nó tạo ra cảm giác sần sùi, thô ráp khi chạm vào da.

Không viêm: Mụn ẩn thường không gây sưng tấy hay đỏ, nhưng nếu không được điều trị, chúng có thể phát triển thành mụn viêm, mụn mủ hoặc mụn bọc.

Vị trí: Mụn ẩn thường xuất hiện ở vùng da dầu như trán, mũi, cằm (vùng T), nhưng cũng có thể xuất hiện ở các khu vực khác như má hoặc lưng.

Nguyên nhân gây mụn ẩn

Tắc nghẽn lỗ chân lông: Mụn ẩn hình thành khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi bã nhờn (dầu), tế bào chết và các tạp chất khác, nhưng chưa gây viêm. Các yếu tố này tạo thành mụn dưới da mà không có sự biểu hiện rõ ràng trên bề mặt.

Hormonal imbalance: Thay đổi nội tiết tố, đặc biệt trong giai đoạn dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc do căng thẳng, có thể làm tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn ẩn.

Chăm sóc da không đúng cách: Sử dụng các sản phẩm không phù hợp với da, đặc biệt là các sản phẩm có chứa dầu hoặc các thành phần gây tắc nghẽn lỗ chân lông, có thể góp phần tạo ra mụn ẩn.

Ăn uống không hợp lý: Thực phẩm có nhiều đường, dầu mỡ và các thực phẩm có chỉ số glycemic cao có thể làm tăng sản xuất bã nhờn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành mụn ẩn.

Căng thẳng: Căng thẳng có thể kích thích cơ thể sản xuất hormone cortisol, làm tăng sự tiết bã nhờn và dễ dẫn đến mụn ẩn.

Hình ảnh minh họa da bị mụn ẩn

Cách điều trị mụn hiệu quả

Dưới đây là một số cách điều trị mụn hiệu quả: duy trì lối sống lành mạnh, tẩy trang vệ sinh da sạch sẽ, chăm sóc da đúng cách, sử dụng công nghệ hiện đại…

Duy trì lối sống lành mạnh

Nguyên nhân chính gây mụn là do sự tăng tiết dầu nhờn và sự tích tụ tế bào chết, dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông. Để giảm tình trạng dư thừa bã nhờn, bạn cần cân bằng nội tiết tố bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm

Hạn chế thức khuya, ngủ muộn
Nên hạn chế tiêu thụ các thực phẩm nhiều dầu mỡ, gia vị cay, đồ uống có cồn, thực phẩm ngọt, sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò. Những loại thực phẩm này dễ gây kích ứng da, làm tăng tiết bã nhờn, tắc nghẽn lỗ chân lông và góp phần hình thành mụn.
Uống ít nhất 1,5-2 lít nước/ngày cùng các loại rau củ, trái cây để cung cấp khoáng chất, vitamin cho cơ thể.

Tẩy trang, làm sạch da kỹ

Để hạn chế tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông, vào cuối ngày, bạn nên sử dụng nước tẩy trang để làm sạch lớp trang điểm, kem chống nắng và bụi bẩn, sau đó dùng sữa rửa mặt để loại bỏ bã nhờn, giúp da được sạch sâu và thông thoáng..

Bạn chỉ nên làm sạch da 1-2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và buổi tối
Tránh rửa mặt quá nhiều làm mất cân bằng độ ẩm, da khô kích ứng và bùng phát mụn.

Chăm sóc da đúng cách

Bạn cần thực hiện các bước skincare mỗi ngày như sau:

Dùng sữa rửa mặt dịu nhẹ cho da
Tẩy tế bào chết bằng các hoạt chất hoá học hoặc xông hơi 1 lần/tuần để giúp da luôn thông thoáng
Thoa dưỡng ẩm phù hợp để cấp ẩm
Thoa kem chống nắng vào ban ngày, trước khi ra ngoài trời.
Không tự ý nặn mụn hay dùng tay chạm lên mụn và da mặt

Vệ sinh da sạch sẽ giúp hạn chế mụn tái phát

Sử dụng công nghệ hiện đại trong điều trị mụn

Hiện nay có rất nhiều các công nghệ điều trị mụn như: Biolight, Elight 3S, siêu âm tần số kép, meso. peel da, sử dụng thuốc…

Công nghệ Elight 3S: Sử dụng ánh sáng sinh học (LED) kết hợp với sóng điện từ để tác động lên da, giúp điều trị mụn hiệu quả. Đây là một công nghệ không xâm lấn, không đau đớn và rất an toàn cho da, đặc biệt là đối với những người có làn da nhạy cảm. Công nghệ Light 3S được thiết kế để giúp làm sạch mụn, điều chỉnh lượng dầu thừa trên da và làm giảm viêm, từ đó cải thiện sức khỏe làn da một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Công nghệ siêu âm tần số kép: Sử dụng sóng siêu âm với tần số kép (tần số cao và tần số thấp) để tác động sâu vào da, giúp điều trị mụn hiệu quả. Phương pháp này không xâm lấn, an toàn và giúp làm sạch da, giảm viêm, loại bỏ bã nhờn dư thừa, từ đó ngăn ngừa mụn và cải thiện làn da.

Công nghệ Biolight: Sử dụng ánh sáng sinh học để điều trị các vấn đề về da, bao gồm mụn trứng cá. Công nghệ này kết hợp việc sử dụng ánh sáng LED (Light Emitting Diode) với các bước sóng khác nhau để tác động lên da, giúp làm giảm mụn, kiểm soát bã nhờn và cải thiện sức khỏe làn da một cách an toàn và hiệu quả.

Công nghệ Biolight giúp tiêu diệt tận gốc nguyên nhân gây mụn

Công nghệ meso: Công nghệ Meso trị mụn (hay còn gọi là Mesotherapy) là một phương pháp điều trị mụn hiệu quả, sử dụng các kỹ thuật tiêm vi kim hoặc các tinh chất đặc trị để đưa các hoạt chất trị mụn trực tiếp vào lớp da trung bì. Công nghệ này không chỉ giúp điều trị mụn mà còn giúp làm sáng da, làm giảm sẹo thâm và ngăn ngừa mụn tái phát. Meso trị mụn thường được thực hiện bởi các chuyên gia hoặc bác sĩ da liễu có chuyên môn.

Peel da: Sử dụng các hợp chất hóa học để tẩy tế bào chết, làm sạch sâu lỗ chân lông và loại bỏ các tạp chất tích tụ trên da. Peel da không chỉ giúp điều trị mụn mà còn cải thiện kết cấu da, giảm thâm sẹo và mang lại làn da mịn màng, sáng khỏe.

Điều trị mụn bằng thuốc: Các thuốc trị mụn có thể được chia thành nhiều nhóm, tùy thuộc vào cơ chế tác động và loại mụn cần điều trị.

Thuốc bôi tại chỗ: Các thuốc bôi tại chỗ tác dụng trực tiếp lên da, giúp làm giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn, tẩy tế bào chết và giảm lượng bã nhờn dư thừa trong lỗ chân lông.
Thuốc uống: Thuốc uống thường được chỉ định trong trường hợp mụn nặng, mụn viêm hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị tại chỗ.

Lưu ý: Để đạt hiệu quả tốt trong điều trị mụn cần kết hợp giữa công nghệ hiện đại và thuốc bôi thoa, chăm sóc da tại nhà

Hy vọng với những thông tin trên đã giúp bạn phân biệt được các loại mụn, nguyên nhân hình thành cũng như cách điều trị hiệu quả. Mọi thắc mắc cần giải đáp cũng như đăng ký thăm khám, điều trị mụn tại Hệ thống Phòng Khám Da Liễu Hà Nội vui lòng gọi 0834.559.866 để được hỗ trợ nhanh nhất.